
Periferik Arter Hastalığı
Periferik arter hastalığı, vücuttaki atardamarların daralması veya tıkanması sonucu oluşan bir dolaşım bozukluğudur. Genellikle bacaklardaki damarlar etkilenir, ancak kollar ve diğer organlardaki damarlar da etkilenebilir. Periferik arter hastalığı, damar duvarlarında plak birikimi (ateroskleroz) nedeniyle kan akışının kısıtlanmasıyla ortaya çıkar.
Periferik Arter Hastalığının Nedenleri
Ateroskleroz
Periferik arter hastalığı genellikle damar duvarlarında kolesterol, yağ ve diğer maddelerin birikmesi sonucu oluşan ateroskleroz nedeniyle gelişir. Bu plaklar zamanla damarı daraltır veya tamamen tıkar.
Diğer Risk Faktörleri
- Sigara kullanımı
- Diyabet
- Hipertansiyon (yüksek tansiyon)
- Yüksek kolesterol
- Obezite
- İleri yaş
- Ailede damar hastalığı öyküsü
Periferik Arter Hastalığının Belirtileri
- Bacaklarda ağrı ve kramplar (özellikle yürürken)
- Bacaklarda soğukluk ve solukluk
- Yaraların geç iyileşmesi
- Ciltte renk değişiklikleri
- Bacaklarda uyuşma veya güçsüzlük
- Ayak ve parmaklarda yara, ülser veya kangren gelişimi
Teşhis Yöntemleri
Fizik Muayene
Doktor, bacaklardaki nabızları ve cilt değişikliklerini değerlendirir.
Ankle-Brachial Index (ABI)
Periferik arter hastalığı tanısında kullanılan önemli bir testtir. Ayak ve kol arasındaki kan basıncı farkı ölçülerek değerlendirme yapılır.
Görüntüleme Yöntemleri
- Doppler ultrasonografi
- Manyetik rezonans anjiyografi (MRA)
- Bilgisayarlı tomografi anjiyografi (CTA)
Periferik Arter Hastalığı Tedavi Yöntemleri
Yaşam Tarzı Değişiklikleri
- Sigaranın bırakılması
- Düzenli egzersiz (yürüme programları)
- Sağlıklı beslenme alışkanlıkları
- Kan şekerinin kontrol altında tutulması
İlaç Tedavisi
- Kan sulandırıcı ilaçlar
- Kolesterol düşürücü ilaçlar
- Tansiyon kontrolü için ilaçlar
Girişimsel ve Cerrahi Tedaviler
- Anjiyoplasti ve stent yerleştirme
- Bypass cerrahisi
- Endarterektomi (damar içi temizleme ameliyatı)
Periferik Arter Hastalığı Önlenebilir mi?
Periferik arter hastalığı, risk faktörlerinin kontrol altına alınmasıyla büyük oranda önlenebilir. Sağlıklı yaşam alışkanlıkları, düzenli kontroller ve erken müdahale hastalığın ilerlemesini durdurabilir.
Periferik arter hastalığı, erken teşhis ve uygun tedavi ile kontrol altına alınabilen ciddi bir dolaşım bozukluğudur. Bacaklarda ağrı, yorgunluk veya yaraların iyileşmemesi gibi belirtileriniz varsa, zaman kaybetmeden bir uzman doktora başvurmanız önemlidir. Unutmayın, erken müdahale her zaman en iyi sonuçları sağlar.