Pulmoner emboli (PE), akciğer damarlarının pıhtı ile tıkanması sonucu ortaya çıkan ciddi bir hastalıktır. PE gelişiminde çeşitli risk faktörleri önemli rol oynar. Bu risk faktörlerini bilmek, önlem almak ve erken tanı için hayati önem taşır.
Uzun süreli yatak istirahati, uzun uçak veya araba yolculukları, ameliyat sonrası hareketsizlik, bacaklarda kan dolaşımını yavaşlatır. Bu durum, derin ven trombozu (DVT) ve dolayısıyla pulmoner emboli riskini artırır.
Özellikle büyük cerrahi operasyonlar (kalp, karın, ortopedi ameliyatları) sonrası kan pıhtılaşması riski artar. Ameliyat sonrası erken mobilizasyon ve antikoagülan önlemler bu riski azaltır.
Genetik veya sonradan edinilen pıhtılaşma bozuklukları (trombofili), vücudun aşırı pıhtı oluşturmasına yol açar. Bu kişilerde PE riski yüksektir.
Gebelikte hormonların etkisi ve artan kan hacmi, pıhtılaşma eğilimini artırır. Doğum sonrası dönemde de risk devam eder.
Özellikle östrojen içeren ilaçlar, kanın pıhtılaşma eğilimini artırabilir ve PE riskini yükseltebilir.
Sigara, damar duvarına zarar vererek pıhtı oluşumuna zemin hazırlar. Sigara içenlerde PE riski artar.
Fazla kilo ve yaşlanma, damar sağlığını olumsuz etkiler ve pıhtılaşma riskini artırır.
Pulmoner emboli risk faktörlerini bilmek, önleyici tedbirlerin alınmasını sağlar. Risk altında olan kişilerin doktor kontrolünde olması, düzenli egzersiz yapması ve sağlıklı yaşam sürdürmesi önemlidir.
Bu makale bilgilendirme amaçlıdır. Sağlık konularında doktorunuza danışınız.